Als je vroeger naar de radio wilde luisteren dan had je geen keuze uit alle mogelijke apparatuur en zenders zoals die tegenwoordig voorhanden zijn. Nee, je moest het doen met de distributie. Tenminste voor de minder draagkrachtigen!
Het kastje
Het was een bakeliet kastje met twee draaiknoppen die ergens aan de muur hing. De bovenste knop was voor het instellen van de 4 zenders en de onderste was voor het volume. Om met de bovenste maar eens te beginnen: Hilversum 1, Hilversum 2 en de keuze uit nog twee zenders. Geen overdadig keuze programma, maar je had verder geen keus. Alle favoriete programma’s kon je daarmee opzoeken. En dan heb ik het over De Dinsdag Bonte Avond Trein ( vaak met Snip en Snap ), Mastklimmen met de Hamvraag van Johan Bodegraven of Moeders Wil is Wet van Mia Smelt. Ook de Hersengymnastiek van Lex Braamhorst was een programma wat bij ons thuis vaak te beluisteren viel. En natuurlijk de ochtendgymnastiek van Ab Goubitz. Hij begon altijd met dezelfde woorden: Goedemorgen dames, staat u allen klaar? En dan begon de pianomuziek. En Goubitz gaf dan aan wat je doen moest. En links en rechts en op en neer…. Maar ook programma’s zoals Monus de Man van de Maan, Koek en Ei en het schitterende hoorspel Paul Vlaanderen blijven voor altijd in het gehoor geheugen van vele ouderen hangen.
De Watersnood
Bij ons thuis hing dat distributiekastje naast de schoorsteen schuin boven de kolenkachel. Als er een leuk programma kwam had mijn moeder dat als uitgezocht. Er waren vaste tijdstippen. Dan werden er stoelen rondom de kolenkachel gezet en mijn vader ging nog even naar de kelder om een kolenkit te vullen met antraciet. Dat waren in mijn herinnering gezellige avonden. Dan was het een erg leuk familiair gebeuren waarbij de verhalen van vroeger, vaak door mn vader verteld, werden opgehaald. Maar ook de mindere dingen kwamen naar je toe via de radiodistributie. Zo herinner ik mijn de beruchte avond en de daarop volgende dagen van de watersnoodramp in 1953. Als kind was dat beangstigend. Je hoorde alle rampspoed via dat kleine kastje en je luisterde met de hele familie naar alle droevige berichten uit Zeeland en de Zuid Hollandse eilanden.
Later, toen het in alle opzichten beter met vele gezinnen ging, deed de moderne radio zijn intrede, Dat was een hele vooruitgang. Maar toch, de heerlijke nostalgische gevoelens aan de distributie of de draadomroep zullen nooit uitgewist worden.
Reacties 20
en zelf maakte ik een kristal ontvanger van Philips , de pionier 1 ,met een oortelefoontje kon je radio luisteren later kwam de pionier 2 en drie .
Wij hadden ook een "draadje"aan de muur. Halverwege het jaar gingen de KRO en NCRV van EEn naar zender TWEE. En de VARA en AVRO en VPRO van TWEE naar EEn . Dat was even wennen. Me moeder zei dan omzetten die radio want dit zijn de onze niet. Hoorspel zoals Paul Vlaanderen en Sprong in het heelal werden druk beluisterd. Nog steeds als ik die cd's beluister zit ik vol spanning bij de speakers.
Ja dat heb ik ook gedaan Bouwde later de "echte" radio van Philips met speaker en een switch naar oortelefoon zodat mijn ouder niet hoorden dat ik Zondagavond naar de hoorspelen lag te luisteren. Bijv. Paul Vlnadren
Je kon hem ook fijn aftappen met een elektradraad. Om beide pennetjes het koperdraad wikkelen en aan het andere einde een eigen luidspreker met een aan/uit knopje. Als je de luidspreker vergat uit te zetten, werd je 's ochtends héél vroeg wakker gemaakt door een stem die een serie geluidsfrequenties opsomde. Na elke genoemde frequentie volgde de bijbehorende pieptoon, die door merg en been ging. De lijnen van de draadomroep werden dan getest.
Jammer dat hier alleen tekst kan, anders had ik een foto geplaatst van een originele bakelite knop/kastje van de PTT. Ik heb er nog één.
Ik was vroeger veel bij mijn opa in huis, die had ook een distributieradio. Wat genoten wij altijd samen van de muziek,en mijn opa altijd luisterend naar de politiek
Wij hadden thuis een distributiekantoor met daarop slechts 2 zenders: Hilversum 1 en 2. Zeer tot ongenoegen van mijn vader kwam er een zender bij: Hilversum 3 . Ha, dat was pas muziek voor tieners! Maar als mijn vader die knop had kunnen vast lassen had ie dat gedaan: er kwam alleeen maar vunzigheid uit gemaakt door “langharig tuig en andere plukvinken” Wij hebben dus jarenlang stiekem naar Hilversum 3 geluisterd voordat pa uit z’n werk kwam
Bij ons stond de distributie radio in de onverwarmde voorkamer. Daar luisterde ik naar tussen 10+ en 20-! en later de top veertig. En natuurlijk Dorus met meneer Cor Steijn. De radio hangt nu in het Open Lucht museum!
Ik ben zelf uit 1961 en thuis hadden wij een bakelieten radio met buizen er in en het enige wat ik me kan herindelen is dat Radio Veronica veel bij ons opstond maar dan alleen als er Nederlandstalig werd gedraaid anders ging de radio op een andere zender. Wel stond er vaak hoorspelen op en raad een lied of niet later zelfs de VARA waar me nog iets bij staat van de "Rode cirkel" waarbij je net als bij Raad een lied of niet je een tekst uit muziek moest herkennen. Wie kent dit stuk "Van voren met twee deuren en van achter met een sloot" kwam eens uit de luidsprekers en blijkbaar waren bij ons in de Spaar dammer buurt daar mee bezig maar ik was toen zo 10 a 11 jaar te jong om mee te mogen doen. De Bakker Swinkels die al jaren niet meer bestaat wist ook het nummer te raden en helaas ging hij er vandoor met een mooie vakantie naar toen nog onder dictatuur staande Spanje!. Maar oké ik sprak toen alleen Nederlands en mijn Spaans houd zelfs nu nog op bij Olé dus spijt? absoluut niet geef mij toch maar liever onze kleine maar o'zo mooie nederland.
Even vergeten, Toen wij van de Spaarndammerbuurt (Amsterdam) moesten verhuizen naar de Vlielandstraat in Amsterdam noord toen viel me oog als 12 jarige op een luidspreker net naast een raam en ik herkende toen al een distributie radio en meteen de eerste dag al heb ik die er tot genoegen van me moeder er afgesloopt op een of andere manier had ze gruwel hekel aan dat ding. Maar aangesloten was de distributie radio al jaren niet meer en vreemd genoeg had de vorige bewoners nooit dat ding er afgehaald.
In de jaren '70 hadden we thuis een grote radio/pickup op poten. Links zat de radio met draaiknop voor de zenders en aan/uit knop en rechts kon 'n deurtje open en dan keek je in de ruimt van de pickup, waar je duts een LP of singeltje kon neerleggen en draaien. Toen ik een kind was, stond dat pickup deurtje open en speelde de radio. Omdat ik niet begreep waar die mensen toch zaten, ben ik toen in de pickup ruimte gekropen, om te proberenachter de radio te kijken, maar ja, daar was de "muur" van de pickup. Vond ik wel vreemd (toen)...
Vroeger luisterden we naar een distributie radio. Die bestond uit 3 keuzes. 1 was Hilversum 1 met veel praatprogrammas; 2 was Hilversum 2 met klassieke muziek, opera's of operettes en eind december de oudejaarsconference en pp vrijdag de moppen van Max Taileur. Op 3 kwam alleen ruis. We hadden een zwart bakkeliete kastje met een grote knop in het midden, die je op de desbetreffende zender kon zetten. Het geluid kwam uit een box van een firma uit Eindhoven. Was overigens heel mooi.
Het was inderdaad soms heel fijn om naar hoorspelen te luisteren . Naar de " jeugd vliegt uit " en de bonte dinsdag avondtrein als amusement en ja zuster nee zuster. En ook wel het nieuws zoals de watersnoodramp in 1953. Je zat dan aan de radio gekluisterd. Ook de arbeidsvitaminen s' morgens prachtig. Toen ging er een wereld voor je open. En Jbg Hilterman op zondag om 13u dan moest je stil zijn.
G.B.J. Hilterman, met “De toestand in de wereld”, een rechtse commentator met een groot ego. Ook wij moesten als kinderen dan stil zijn voor dit “orakel”!
Beginjaren 60, ik was toen een tiener, had mijn vader draadomroep van de PTT. Daarop kon je luisteren naar Hilversum 1 en 2 en nog 2 buitenlandse stations. In die jaren waren de Beatles furore aan het maken. Helaas werden de Beatles afgekraakt in het programma Top of Flop van Herman Stokkink. Veronica, dat was de popzender in die tijd. Helaas niet te beluistern op de draadomroep want Veronica was een illegale zender. Dus zonder een (draagbare) radio kon je Veronica, op de middengolf, niet beluistern. En ik had het geld niet om een draagbare radio te kopen. Dus mijn jeugd is gedeeltelijk verpest door de moraalridders van de overheid kan ik achteraf wel stellen.
En om twaalf uur precies klonk het Wilhelmus en dan was het uit met de pret, want dan lag heel Holland op z’n bed.
En niet te vergeten, bij ons stond De Familie Doorsnee hoog aangeschreven. Het lied Morgenrood, bij de Vara en de waterstanden en de berichten van boeren en tuinders. Prijzen van vee. Ik hoor het nog zo in gedachten…
Ik ben van 1951 en de distributie radio stond alleen ‘s middags aan Savonds voordat ik naar bed ging luisterde je naar Paulus de bos kabouter waarna je onder de wol moest. Mijn jongste zus (6 jaar ouder dan ik) had in de jaren 60 een transistor op haar kamer met Veronica, gil muziek, volgens mijn ouders. De distributie werd nog steeds gebruikt in het deltaziekenhuis waar ik eind 60 ging werken. De directie bepaalde wanneer en wat voor muziek gedraaid mocht worden. Andere tijden vergeleken met de tegenwoordige internet zenders. Maar het geluid was haarzuiver.
jaren 50 radio met platendraaier erop. zaterdagavond met cees de lange en rijk de goojer, maar ook het nieuws over hongarije met alfred van sprang. begin jaren 60 radio luxemburg ned. met alles of niets op zondag en 's-avonds engels. veronica slecht te ontvangen in o-ned. kan me nog enkele reclameteksten herinneren. Ging later op de franse toer. eur 1, salut les copains, luxembourg, france inter
Mijn 1e herinnering aan radio-distributie was van de zondagmiddag met "Ome Keesie" waar ik naar luisterde zittend op een keukentafel die in de hoek van de woonkamer stond. (vermoedelijk ivm. bombardementen) Daarna ook nog veel geluisterd naar Fam. Doorsnee, de bonte dinsdagavondtrein en mastklimmen op donderdag. Bertus Schrassen.