Het is weer Stoptober, de campagne om mensen over te halen om 28 dagen niet te roken – met de bedoeling dat ze daarna helemaal van het roken af zijn, natuurlijk. Wat een verschil met nog maar vijftig jaar geleden, toen roken de normaalste zaak van de wereld was!
Mijn vader had grote plakboeken, soms mocht ik erin kijken. Ze waren niet om mee te spelen, maar wel om even doorheen te bladeren: het was zijn sigarenbandjesverzameling. Het waren mooie kleurige stickertjes en plaatjes en ik vond het prachtig. En hmmm, die pagina’s roken ook zo lekker, naar tabak. Zou er nu nog iemand zijn die sigarenbandjes verzamelt? Het roken ligt al een hele tijd aan banden en die banden worden steeds strakker. De nieuwste maatregel: pakjes sigaretten zien er onaantrekkelijk uit, in een grauwe kleur met enge foto’s erop. Het is de bedoeling dat steeds meer mensen stoppen met roken en dat jongeren er helemaal niet aan beginnen, omdat roken zo ontzettend ongezond is.
Elegante mevrouw
Soms moet ik denken aan hoe dat was toen ik nog klein was, veertig jaar geleden. Ik geloof dat mijn moeder nog rookte toen mijn zusje en ik werden geboren, maar daar is ze snel mee gestopt. Ze vond het niet echt lekker, zei ze, dus als ze iets rookte waren het mentholsigaretten van Belinda. Die pakjes met een elegante mevrouw erop kan ik me nog goed herinneren, maar het beeld van mijn moeder met een sigaret in haar hand zit niet in mijn geheugen, en mijn vader rookte ook niet.
Sigaretten in een glaasje
Toch waren er altijd sigaretten in ons huis. In het wandmeubel stond een koker met sigaretten erin – soms roken mijn zusje en ik eraan, want we vonden die tabak wel lekker ruiken – en die kokers kwamen eruit als er visite was. Het was gebruikelijk om voor de visite wat sigaretten in een glas op tafel te zetten. Camel zonder filter, Marlboro en wat Belinda’s, voor de dames. Bij sommige mensen stonden er ook wat sigaartjes op tafel. Nu is binnen roken bijna uit den boze, maar toen stond op elk feestje de kamer blauw. Dat mijn ogen ervan gingen prikken vond niemand zorgelijk, dat was doodnormaal.
Wie mag aan de asbak draaien?
Mijn opa rookte shag, we keken ademloos hoe hij van een beetje tabak en een vloeipapiertje een sigaret rolde. Bij zijn luie stoel stond een asbak op een hoge voet, zodat opa lekker kon blijven zitten als hij zijn shaggie aftikte. Drukte je op het knopje bovenop de asbak, dan draaide de as zo in een bakje. Prachtig! Dat wilden mijn zus en ik graag doen, we mochten om de beurt op het knopje drukken.
Rook verstandig
In het boek ‘Het Goede Leven’ zie ik afbeeldingen van oude advertenties voor sigaretten, en het is bijna lachwekkend. Dat zou nu echt niet meer kunnen! In een reclame uit de jaren tachtig zegt Johan Cruyff ‘Rook verstandig’, het is een promotie voor rook- en teerarme sigaretten. Toen was al bekend dat roken niet gezond was, want in 1969 kwam KWF met een rapport ‘Roken en risico’s’. Toch drong dat niet tot veel mensen door. Er hingen toen nog sigarettenautomaten op straat, waarop het wisselgeld met een plakbandje was vastgeplakt, sigaretten waren lang niet zo duur als nu en zelfs kinderen konden sigaretten kopen – voor hun ouders, uiteraard, maar van strenge controle was geen sprake.
De hele dag sigaren
Op mijn eerste min of meer serieuze baan werkte ik als secretaresse op een groot kantoor, waar ik een kamer moest delen met een oudere meneer. Hij rookte sigaren op het werk. ’s Ochtends bij de eerste kop koffie joeg hij de brand in de eerste sigaar, die dan lekker op de asbak lag te walmen, en dat bleef zo de hele dag. Hoofdpijn kreeg ik ervan, en als ik thuis kwam uit mijn werk hing ik meteen mijn nette colbertje op het balkon om uit te waaien. Ik vroeg bij de directie of ik misschien ergens anders kon zitten, want ik vond die sigarenrook toch wel erg vies. Nee hoor, dat was niet nodig, ik moest er maar uitkomen met mijn bureaugenoot… Dat kun je je nu niet meer voorstellen! Tegenwoordig roken steeds minder collega’s, kleumend buiten roken ze snel hun sigaretje op.
Roken of niet-roken?
Soms zit ik in de trein in een oude coupé en dan herinneren die dichtgeschroefde asbakjes me er nog aan: toen ik begon met studeren mocht je gewoon roken in de trein. Was er geen plek in de niet-roken-coupé? Dan moest je maar tussen de rokers gaan zitten. Ook in de auto werd gewoon gerookt en zelfs in het vliegtuig was het geen probleem: bij het inchecken vroeg de stewardess of je roken, of niet-roken wilde zitten, maar die rook waaide gewoon door het hele vliegtuig.
Nicotinepleisters
En nu? Nicotinepleisters en –kauwgom om te helpen stoppen, anti-rook-coaches en zelfs een promotiemaand Stoptober om mensen te helpen met stoppen. Rokers moeten naar buiten, niet meer in een restaurant of op het werk roken en een pakje sigaretten is behoorlijk duur geworden. Wat ben ik blij dat ik er helemaal nooit aan ben begonnen!
Reacties 7
"50 jaar geleden, toen roken de normaalste zaak van de wereld was." Voor de rokers, ja. Op mijn 10e verjaardag gaf een vriendje, dat al 11 was en rookte, mij een brandende sigaret. "Probeer maar. En als het je niet bevalt, gooi je hem gewoon weg," zei hij. Ik nam 2 trekjes en gooide de peuk op de grond. Nooit meer zou ik een sigaret aanraken (wel heb ik in de loop der jaren af en toe een stickie gerookt, moet ik bekennen). Ik herinner mij een leraar op de middelbare school die in de klas rookte als een ketter - we spreken over de 2e klas Mavo, 1973/74. Hij had gelig haar en bruine vingers en ik weet nog dat ik dat bijna net zo smerig vond als dat gepaf van hem. Hij gaf Handelskennis, wat ik een interessant vak vond; ik was er ook vrij goed in. Aan het eind van het jaar zei een medeleerling dat we het volgende jaar weer Handelskennis zouden krijgen van deze leraar. Ik was zó ontgoocheld, dat ik het vak liet vallen, samen met Natuurkunde (ik begreep niets van formules). Helaas was ik ook slecht in Wiskunde, maar omdat je maar 2 vakken mocht laten vallen, heb ik in de 3e klas diepterecords gebroken met mijn Wiskundecijfers. Conclusie: misschien heeft die ene gebeurtenis op mijn 10e verjaardag mijn toekomst wel bepaald, wie zal het zeggen. Al heb ik nooit geweten wat ik worden wilde. En nu, op mijn 60e, weet ik eigenlijk nog steeds niet wat ik ben. Wel WIE, en dat is toch het allerbelangrijkste. Denk ik. Groetjes van Bernard van Wendel de Joode
Tijdens mijn schoolgaande jaren ('60 en '70) was roken, in Nederland de normaalste zaak van de wereld en .. er was geen ontkomen aan. Een van mijn leraren rookte in de klas en een ouder (ketting)rookte. De asbakken stonden in elke hoek van het huis en op feestjes stond het blauw van de rook. Wij kinderen werden naar buiten gestuurd om te spelen, maar kwamen regelmatig terug uit nieuwsgierigheid naar de, voor ons, mysterieuze gezelligheid. Dagen daarna hield ik 's nachts hoestend het huis en de omgeving uit de slaap, helaas. In de pubertijd kreeg ik sigaretten van familie en de omgeving en pafte "vrolijk" (duidelijk wist ik niet waar ik mee bezig was) mee. Pas ben ik meer kleuren en nuances in de omgeving gaan zien toen ik het huis uit was en het roken opgaf (19 jaar). Fysiek, mentaal en psychisch werd mijn leven daardoor beter en sinds er een rookverbod heerst ook sociaal (ik kan nu ook een café binnen stappen). Gerelateerd naar het verleden wordt de toevoer van zuurstof naar de hersenen niet meer geblokkeerd door een barrière van rook De astma-sigaret (stickie) heb ik nog wel geprobeerd en maar het bleef bij een kort en grappig experiment (een genie werd ik er niet van).
Herkenbaar :-)
wat leuk deze foto te zien ! de meester is Leo van Dillen, hoofd van de openbare school in Uden. de lachende jongen vooraan is mijn broer Rob. toen nog klas 6, ik zat toen in de 4e klas . 2 jaar later rookte de meester (toen ik in de 6e zat) ook nog steeds in de klas, we wisten niet beter en vonden het heel normaal in die tijd !
Op mij 12 jaar rookte en kocht je stiekem Peter Stuyvesant sigaretten uit een pakje van 10. Op het schoolplein en in het fietsenhok werden sigaretten van Bali verkocht 25 cent 20 stuks. Op verjaardagen en sinterklaas krengen mij vader en opa grote dozen met bolknakken zoal Willen11,Hofnar en duurdere Washington sigaren gegeven. Later werden La Paz Wilde Cigarros populair. Grote sigaren banden e plakboeken waren een rage Vroeger zaten geen toegevoegde stoffen aan de tabakken toegevoegd en kwam er een lekkere geur van af. Op mijn bruiloft moesten er glazen met sigaretten en sigaren staan. De laatste gasten namen de overgebleven sigaren en sigaretten mee. Pijp roken was ook populair met lekkere geuren zoals, trofee tabak van Clain. Ook gezellige pijproker is geen onrust stoker.
Ja, dat weet ik nog, de rook was te snijden. gevulde glaasjes met sigaretten op tafel, lucifers erbij, asbakken vol. Gelach, gepraat. Mijn oom rookte dikke sigaren en die stonken zo. As naast de asbak. Ik vluchtte geregeld even naar mijn kamer en had zo een kleine pauze. Tótdat ik een keer pech had. Er kwam zoveel visite, dat er stoelen van boven moesten komen. Nou ja, dan kon ik op mijn bed zitten, vort maar. Van moeders kant kwamen echter een paar al volwassen oudere nichten met aanhang plus inmiddels wat kinderen. Maar die schaapjes waren erg klein en moesten slapen. Zonder pardon werd dan mijn bed gevorderd, ik had deze inkwartiering maar goed te vinden. Waar moest ik nou naar toe? Naar beneden maar, luisteren naar het technische geblabla van de mannen en het huishoudelijke gekwek over boodschappen en het huishouden. En maar roken met die stinkstokken en maar dampen met die vieze stinksigaren. Even naar het toilet. Grrrrr, zit er weer een op! Naar bed kon ik ook niet. Normaalgesproken had ik dat prima gevonden, maar nu niet! Er lag een vreemd kind in mijn bed, bah. En wat konden mij die rokende omes en tantes schelen! Ze deden alleen maar flauw. Hoe groot je al werd en hoe je sprekend je vader was. En die eeuwige vraag hoe het op school ging en of je al wist wat je wilde worden, zucht. Ik hoorde ooit van een collega dat ook deuren uit hun sponningen werden getild, dan konden in de ontstane ruimte weer een paar stoelen staan. Ohhhh. wanneer gingen ze nou wèg....?
Toen ik ongeveer 9 jaar was, gingen mijn vrienden en ikzelf losse sigaretten kopen in zo'n klein winkeltje. Maar ik vond er helemaal niets aan. Toen ik 24 jaar was ben ik op een gegeven moment begonnen met roken, maar dat was eigenlijk uit tijdverdrijf omdat ik me verveelde!? Nou ja! Maar op een gegeven moment ben ik mij gaan afvragen of roken echt zo slecht is als wat nu beweerd wordt. Tuurlijk zal dat niet 'niet' gezond zijn, maar in hoe ver is dat nu ongezond? Neem nu bijvoorbeeld 'suiker', dat is ook ongezond! En dat is niet alleen ongezond voor de tanden, maar voor je hele lichaam! Suiker wordt opgeslagen in je lichaam als "vet", omdat je lichaam niet weet wat ze er mee moet doen! Het schijnt zelfs zo erg te zijn, dat je levervetting daar door krijgt maar ook dat kanker hierin een grote speler is! En dan vraag ik mij af, waarom staat er met grote letters en grote foto op "alle rookgerei" vermeld dat dit ongezond is, en staat er helemaal NIETS op suikerpakken, snoep, koek, chips enz. vermeld?!? Dat vind ik raar! Dus roken is slecht, maar zeker ook suiker is zeer slecht maar daar hoor je super-weinig van En toch wordt dat door iedereen dagelijks genuttigd, jong en oud. Maar ja, het is ook zooi lekker!! We kunnen er niet van af blijven, toch?! Zou dat nu komen omdat je daar bijna overal reclame van ziet? En vooral op de TV ?! Maar DAT mag weer wel, behalve 'rookgerei' , nee dat mag niet. Maar wat super slecht is, ja zoveel als de fabrikanten maar willen!