Ga naar de inhoud

Levertraan: kreeg jij vroeger ook dagelijks een lepeltje?

Levertraan

Vroeger was het vaste prik: een eetlepel levertraan na het eten of voor het slapengaan. Het was een ware beproeving, want de olieachtige substantie had een onmiskenbare vissmaak en geur. Veel kinderen rilden bij het idee, ondanks een suikerklontje of snoepje achteraf om de bittere nasmaak te verzachten. Toch werd levertraan generaties lang gezien als een essentieel middel om de weerstand te verhogen, vooral in de wintermaanden wanneer een tekort aan vitamine D op de loer lag.

Onze lezer Henk Haan blikt terug

Henk Haan herinnert zich nog goed hoe hij als kind aan de keukentafel zat met een lepel vol levertraan. “Mijn moeder begon altijd met een schepje suiker, waarna ze daar dikke druppels levertraan overheen goot. De geur alleen al deed me wegrennen, maar ze wist me altijd weer te pakken. Als beloning kreeg ik een schoon schepje suiker, maar die smerige vissmaak bleef nog lang hangen. Toch moest ik me vermannen, want ik had Noorse Vikingroots, zoals mijn moeder altijd zei!”

Haal herinneringen op met deze nostalgische video en lees daarna verder >>

Waarom was levertraan zo belangrijk?

Levertraan werd vroeger veel gebruikt als middel om tekorten aan vitamine A en D aan te vullen. Een tekort aan deze vitamines kon leiden tot aandoeningen zoals rachitis (de Engelse ziekte), die misvormingen aan de botten veroorzaakt. Vooral in de winter, wanneer er minder zonlicht was, had het lichaam extra vitamine D nodig. Daarnaast draagt levertraan bij aan een sterk immuunsysteem en ondersteunt het de gezondheid van ogen, huid en hersenen.

Naast de vloeibare vorm bestond er ook levertraanzalf, een populair product voor de verzorging van droge huid, eczeem en schrale lippen. Hoewel deze zalf tegenwoordig minder gebruikt wordt, zweren sommige mensen nog steeds bij de genezende werking ervan.

Waar tegen helpt levertraan?

  • Sterkere botten: Vitamine D in levertraan stimuleert de opname van calcium, wat essentieel is voor stevige botten.
  • Preventie van rachitis: Voorkomt en helpt bij de behandeling van deze botaandoening door het vitamine D-tekort aan te vullen.
  • Betere weerstand: Vitamine A en omega-3 vetzuren ondersteunen het immuunsysteem.
  • Gezond hart: Omega-3 vetzuren verkleinen het risico op hart- en vaatziekten.
  • Minder ontstekingen: Ontstekingsremmende stoffen helpen pijn en zwelling te verminderen.
  • Hersenfunctie verbeteren: Omega-3 vetzuren spelen een cruciale rol in de ontwikkeling en werking van de hersenen.
  • Scherper zicht: Vitamine A draagt bij aan een gezond gezichtsvermogen.
  • Stemming en mentale gezondheid: Omega-3 vetzuren kunnen symptomen van depressie verlichten.
  • Gezonde huid: Vitamine A bevordert huidherstel en hydratatie.
  • Minder menstruatiepijn: Ontstekingsremmende eigenschappen helpen bij het verminderen van pijn en krampen.

Levertraan in de moderne tijd

Vandaag de dag is levertraan bezig met een comeback. Waar vroeger de lepel pure olie de enige optie was, zijn er nu capsules die de gezondheidsvoordelen bieden zonder de beruchte vissmaak. Vitamine-abonnementen en andere supplementen hebben levertraan deels vervangen, maar de natuurlijke bron van voedingsstoffen blijft populair onder mensen die op zoek zijn naar een traditionele en effectieve manier om hun gezondheid te ondersteunen.

Bekijk hier een reclame die overig jaar nog in Noorwegen werd afgespeeld >>

Neem jij nog steeds levertraan? Of heb je er juist slechte herinneringen aan? Deel je ervaringen hieronder of op SchoolBANK!

Meer blogs:

categorieën: Van toen

20 reacties op “Levertraan: kreeg jij vroeger ook dagelijks een lepeltje?”

  1. Ook ik kreeg levertraan , een eetlepel voor slapen gaan en da suiker erna en een wybertjedrop. We vonden het heel gewoon maar ook niet superlekker. Het hoorde erbij. Draisma levertraan..

  2. Ik kan eerlijk zeggen dat ik nooit levertraan gekregen heb dus weet ook niet hoe het smaakt maar heb er wel genoeg over gehoord. Ik kreeg wel een lepel Rosevicee (?) elke dag. Maar dat was heerlijk en je hoorde mij niet klagen.

  3. JA ook dat maar ja onze ouders wisten wat ze deden inderdaad hoorde er bij het opgroeien .Nu in deze tijd allelij Vitaminen?wat niet altijd goed is ook niet van de Huisarts 🙏🤔😜

  4. ja heerlijk als we vervelend waren kregen we voor straf geen levertraan, maar we kregen het toch want dat had je nu eenmaal nodig bij het opgroeien

  5. ja we kregen levertraan 1thee lepel s,avonds
    later toen ik aan wedstrijd wielrennen/schaatsen deed ook.
    in het winter seizoen 1pap lepel per dag en elke week 1meer tot je soms de tel mis was\
    mijn vriend vondt het lekker en dronk het uit de fles .wat je kon merken als je achter hem reed als we samen op de fiets trainden.

  6. Ja, maar ik vond het wel lekker. En nu, zoveel jaar later, slik ik het weer omdat ik vitamine D in andere vormen niet verdraag, 4 eetlepels bij avondeten. Niet zo lekker als toen maar nog steeds niet vies.

  7. Nee ik kreeg van thuis geen levertraan. Wel een vriendin van mij waar ik veel bij haar thuis kwam, zodat ook ik gewoon in het rijtje mond open en slikken opgenomen werd. Ook een beker melk 3 keer of mee gekookt en met vellen. Stond voor mij klaar op het aanrecht bij binnenkomst via de achterdeur in tuindorp.

  8. Ja, zodra de “R” in de maand zat kreeg ik ’s avonds een lepel levertraan. Daarna kreeg ik een theelepel suiker tegen de vieze smaak. Later (ik denk omstreeks 1952) kwam er met Sinatraan een levertraan met sinasappelsmaak. Dat was beter te slikken. De levertraan had geen vitamine D, maar proto-vitamine D. Eerst zonlicht kan van protovitamine D vitamine D maken.

  9. In het kinderhuis kregen wij deze “lekkernij” ook elke dag na de warme maaltijd die toen nog tussen de middag werd geserveerd. Gedacht werd om dit voor het toetje te doen. Brrrr . . wat zagen we er tegenop. Op een dag had ik de ingeving om de lepel levertraan door mijn custardvla te roeren in de hoop dat die smaak de levertraan zou overstemmen. Zat vervolgens aan een bord VOL levertraan, gruw nog steeds bij die gedachte en kan het bijna ruiken. Enne . . .niet zeuren maar alles opeten, onder dreiging van lijfstraffen, hel en verdoemenis!

  10. misschien dat ik een beetje andere smaak hebt, misschien raar, ik vondt die levertraan best smaken, nam wel 2-3 lepels, wat een lekkere vettigheid! nu, 45 jaar later, neem ik maar vitamin D pillen.
    wat iets minder bekend is, dat vroegere motoren gesmeerd werden met datzelfde goedje!
    Ook dronk ik rond die tijd vaak de pure Sterovita koffiemelk, waar ik nu van huiver,maar…ik was zelden ziek!

  11. Het diepte punt was de winter maanden ijs op de ruiten in de koude keuken vrijdag s’vond s eerst in de teil .Om afgeboend te worden ,en als toetje de fles levertraan.Volgens mij werd dat gegeven met de grootste lepel die in huis was.Geen schep suiker na of zo, dat was te duur.

  12. Wij kregen vroeger ook levertraan maar die was juist heel lekker op een eetlepel wat is dat lang geleden.

  13. Ik kreeg ook iedere morgen een lepeltje levertraan, tot dat ik ontdekte dat ze er ook in capsule vorm waren.
    Heb met name moeder toen overgehaald om die te kopen. het was toen geen straf meer om levertraan in te nemen.

  14. Ik denk dat iedereen die in de jaren ’50/’60 een lepel levertraan moest doorslikken, zich nu nog de smaak kan herinneren. Soms als ik een rolmops eet neigt die smaak nog wel eens boven te komen….grof gezegd was het echt zum kotzen!!

  15. inderdaad…een dagelijks dieptepunt van de dag. En dan dat schepje suiker, of dat nou zo gezond wás…en helpt deed het sowieso niet echt…bah bah.

  16. Ja hoor, elke avond na het bad een lepeltje levertraan maar wel op een suikerklontje dus…..10 min. ddarna tandjes poetsen.