Ga naar de inhoud

Koningsdag: toen en nu

Koningsdag

Op 27 april is het tijd voor Koningsdag, een dag waarop heel Nederland zich in het oranje hult. Maar hoe is deze nationale feestdag eigenlijk ontstaan? Laten we eens teruggaan in de tijd en de evolutie van deze viering bekijken.

De oorsprong

De allereerste nationale feestdag had plaats op 31 augustus 1885 en stond bekend als Prinsessedag. Het doel ervan was politiek gemotiveerd: het vergroten van de populariteit van de 5-jarige Wilhelmina bij het volk. Later, in 1949, verplaatste Juliana de feestdag naar 30 april. Dit werd door Beatrix voortgezet als eerbetoon aan haar moeder. Sinds 2013 vieren we Koningsdag op de verjaardag van Willem-Alexander, op 27 april.

Onderbrekingen

Tijdens de Tweede Wereldoorlog was het verboden om Koninginnedag te vieren, maar Nederlanders uitten toch stiekem hun steun door op die dag wortels te eten en oranje bloemen in de vensterbank te zetten. Ook in 2001 werd Koninginnedag niet gevierd vanwege de mond-en-klauwzeer epidemie, die een grootschalig feest onverstandig maakte.

Van traditionele defilés naar lokale festiviteiten

Elke vorst gaf zijn eigen draai aan de feestdag. Wilhelmina was nooit aanwezig bij het volksfeest, Juliana vierde Koninginnedag met een groot defilé op Paleis Soestdijk, terwijl Beatrix en haar familie deelnamen aan lokale spelletjes. Willem-Alexander heeft op zijn beurt ook zijn eigen stempel gedrukt op zijn verjaardag. Misschien was hij wel klaar met het koekhappen?

Tradities voorafgaand aan Koningsdag

De dag voor Koningsdag staat in het teken van het uitreiken van ‘lintjes’, als dank voor bijzondere verdiensten voor de Nederlandse samenleving. De meest voorkomende onderscheidingen zijn de ‘Orde van Oranje-Nassau’ en de ‘Orde van de Nederlandse Leeuw’.

Feestelijke vooravond

De avond voor Koningsdag, ook wel bekend als Koningsnacht, wordt gekenmerkt door drukte in de kroegen en gezelligheid op straat. In Rotterdam staat deze avond bekend als de Nacht van Oranje, terwijl het in Apeldoorn Prinsennacht wordt genoemd, waarbij de nacht na Koningsdag juist Koningsnacht wordt genoemd.

Meer blogs: