‘Het is altijd lente in de ogen van de tandartsassistente.’ Dit liedje kwam als eerste in mij op bij het schrijven van dit artikel. Ook het refrein van de carnavalsliedjes Det duit ‘m ‘t veurjaor en De Vlinderpolka dwarrelen regelmatig door mijn gedachten. Als je kijkt naar het weer met zijn winterse buien, zou je niet zeggen dat de lente is begonnen. ‘maart roert zijn staart en april doet wat hij wilt.’ Deze twee weerspreuken waren gisteren en vandaag (1 april en dat is echt geen grap) echt wel van toepassing. Officieel gezien is het winterseizoen nu toch echt voorbij. Hoera!
Begin lente
Wanneer begint nu eigenlijk het voorjaar? Is dit 1, 20, of toch 21 maart?
Meteorologische (klimatologische) lente
Voor meteorologen en klimatologen is de startdatum van dit jaargetijde in ieder geval 1 maart (en duurt t/m 31 mei). Zij werken namelijk met administratieve seizoenen, die ze op de eerste dag van de maand maart, juni, september en december laten ingaan. De lente begint voor hen dus op 1 maart, de zomer op 1 juni, de herfst op 1 september en de winter op 1 december.
Astronomische lente
De stand van de aarde ten opzichte van de zon bepaalt de astronomische lente. Deze stand verandert met elk seizoen. De lente begint als dag en nacht bijna overal op aarde even lang zijn. Dit gebeurt halfjaarlijks; de andere keer begint de herfst. De astronomische lente begint meestal op 20 maart en eindigt vaak op 21 juni. Dit geldt dan wel voor het noordelijk halfrond.
Begindatum van de astronomische lente niet altijd hetzelfde
De aarde doet er niet precies 365 dagen over om haar baantje om de zon te draaien en daarmee alle seizoenen te doorlopen. Nee, zij doet er 365 dagen, vijf uur, 48 minuten en 45,1814 seconden over. Dat is dan ook de reden dat het begin van de astronomische lente elk jaar circa 6 uur later valt, met als gevolg dat deze niet elk jaar op 20 maart start. Het schrikkeljaar is ingevoerd om te voorkomen dat het voorjaar steeds verder opschuift.
1, 20 of 21 maart? Het is in ieder geval een feit dat de lente (op het noordelijk halfrond) altijd in maart begint.
Associaties met de lente
Het voorjaar is mijn lievelingsseizoen en ‘toevallig’ vier ik dan ook mijn verjaardag. Maar dat staat er volledig lost van. Als ik aan de lente denk, dan denk ik aan:
- Dartelende lammetjes in de wei
- Fluitende, nestelende en broedende vogels
- De kleur (gras)groen
- Blijheid, vrolijkheid
- Nieuw leven in de vorm van bijvoorbeeld babyvogels, reekalfjes, kuikentjes, haasjes
- Witte asperges; ook wel het witte goud genoemd. Ik vind ze heerlijk en ik verheug mij ook altijd op het aspergeseizoen.
- Bomen, planten en bloemen die weer bladeren krijgen en volop gaan bloeien
- Eieren
- Ooievaars
- Fladderende vlinders, zoals de citroenvlinder, gehakkelde aurelia, kleine vos, dagpauwoog en oranjetipje. Deze voorjaarsvlinders zie ik bij ons al veelvuldig vliegen.
- Zoemende hommels
- Zomertijd. Deze gaat altijd in op de laatste zondag van de maand maart.
- Stijgende temperaturen
- Langer licht
- Pasen met de paashaas en gekleurde eieren (zoeken)
- Palmpasenoptocht. Vroeger als kind heb ik samen met mijn zus op Palmpasen (Palmzondag) een aantal keren meegelopen met de palmhöltjesoptocht in Tegelen. Ik kan mij nog herinneren dat wij onze palmpaasstok ook zelf maakten en versierden met sinaasappelen en allerlei snoepgoed. Op onze ‘palmpaasje’ kraaide een krentenhaan. Dit vond ik persoonlijk wat minder, want krentenbrood vond ik toen niet zo lekker.
Wat is jullie favoriete seizoen? En wat komt er het eerst in jullie op bij het woord lente?
Reacties 4
Echt lente: kleine lammetjes die om hun moeder blèren. En dat na veel geblèr moeder en kind dan in galop naar elkaar toe rennen. Al blèrend naar elkaar. Alsof ze elkaar de hele dag nog niet gezien hebben.
Ik herinner me een voorjaar waarin nog laat een flink pak sneeuw viel, dat moet 1971 of 1972 geweest zijn. We hadden toen een flat met een nog vrij uitzicht op de polder, en alles was helemaal witbesneeuwd. Ik ging naar bed en toen ik de volgende morgen wakker werd, had ik ogen als schotels toen ik naar buiten keek. Waar was de sneeuw? Alles was toch helemaal spierwit? Alles, maar dan ook alles was weg, geen snippertje sneeuw meer! Zo raar, dat is me altijd bijgebleven.
Bij bovenstaande onderwerpen mis ik "baby's. Kinderboeken, zoals Harmjan en Tieneke op de ponykar en Bakkertje Deeg, geven me een lentegevoel, bepaalde geuren in het bos of pasgemaaid gras. Van madeliefjes een kransje maken en in de wei (met of zonder koe) picknicken, vogelgeluiden en eenden die s'morgens een duikvlucht door de sloot maken.
De boerenkool maakt plaats voor de lichtere stamppot met raapsteeltjes, de Hollandse aardbeien zijn er weer en heel soms zijn er meikersen in een speciaalzaak....helaas worden ze zeldzamer. Althans hier in de randstad is dat zo. Lente betekent voor mij vooral lichtere kost en meer buiten eten. Het voorjaarszonnetje is nog niet zo heet en ik kan, als zonnebrand gevoelig huidtype, al meer probleemloos buiten zitten. Heerlijk in de achtertuin met het vrolijke vogelgekwetter om me heen. Er is weer volop kleur in de tuin met al doe zomerbollen, die al vroeg hun kopjes uit de grond hebben gestoken. De kale takken krijgen weer dat mooie frisse groen dat alleen in het voorjaar zo'n frisse kleur heeft. De fruitbomen krijgen weer bloesem en de trekvogels zijn weer terug. Mensen worden weer actiever en de ramen gaan weer wijd open....de tuinen worden weer opgeruimd en bemest, gesnoeid en ingezaaid. Iedereen lijkt wel vrolijker , drukker en gaat weer volop plannen maken om leuke dingen in de buitenlucht te doen. Ik denk dat iedereen het voorjaar wel heerlijk vindt, zolang je geen last hebt van hooikoorts.....dat zou voor mij het énige nadeel kunnen zijn...