In de jaren 50 was er een spaarbus voor kinderen: de Zilvervloot. Het was vlak na de oorlog, de meeste mensen hadden niet veel te besteden. Het normale leven werd langzaam weer opgepakt. De oorlog zat in het DNA van de volwassenen. De hongerwinter vers in het geheugen. Zoiets mocht nooit meer gebeuren! Dus zorgden de huisvrouwen (dat was toen nog een baan, geen vloekwoord) dat er voldoende voorraden waren. Ik herinner me nog goed dat onze kelder, een koelkast hadden we nog niet, helemaal vol stond met blikjes, flessen, aardappelen, en nog een heleboel meer. Mocht er nog eens oorlog uitbreken, dan hadden we tenminste de eerste tijd wat te eten. Dat was waarschijnlijk de gedachte erachter. En vanuit diezelfde gedachte is waarschijnlijk ook het sparen voor de kinderen ontstaan. Die Zilvervloot, waarover ik het net had, was bedoeld om kinderen een financiële buffer te bieden. Het geld op de rekening bleef van de ouders, tot het betreffende kind volwassen was. (Ik ben een keer naar de bank gegaan met mijn spaarbankboekje om alvast wat geld op te nemen. Ik was toen een jaar of veertien, precies weet ik het niet meer. De bankemployee moest een beetje lachen en belde mijn ouders. Geld kreeg ik niet, wel een donderpreek van mijn ouders).
Het schoolspaarsysteem
Op school stond een langgerekt blik met gleuven erin. Het naamkaartje van de kinderen, die meededen aan het schoolsparen, zat naast een van de gleuven geplakt. Een keer in de week, of een keer in de maand, dat weet ik niet meer precies, kreeg het kind dat meedeed aan het schoolsparen geld mee om in die spaarbus te doen. De meester of juf had het beheer over het spaarbus. Aan het eind van het schooljaar kwam er een overzicht van de spaarbank waarop stond wat het betreffende kind dat jaar had gespaard. Ik moet wel een heel ondeugend kind zijn geweest, want mijn geld kwam nooit helemaal in dat spaarpot terecht: je kon in die tijd nog allerlei lekkers kopen voor 1, 2 of 5 cent. Een zakje wit-zwart bijvoorbeeld, of een stroopsoldaatje, of een heel grote drop voor een cent. Ik kwam op mijn weg naar school altijd langs een winkel waar ik snoep kon kopen. En snoep was luxe! Ik kon de verleiding niet weerstaan om, als ik geld had (voor het schoolspaarsysteem), even langs die winkel te gaan voor schooltijd. Zo kwam het dat er aan het eind van het jaar bijna niets op mijn schoolspaarrekening stond… Tot grote verontwaardiging van mijn ouders. Ik moest verhaal gaan halen bij de meester. Dat deed ik niet graag, want ik wist wel waar dat geld was gebleven. Gelukkig, voor mij, hadden we net een nieuwe meester. Ik zei thuis dat de meester had gezegd dat hij zich niet met het schoolsparen kon bezighouden omdat hij er nog maar net was.
Mijn ouders namen daar genoegen mee. Ik denk nu, dat ze, mij kennende, wel doorhadden dat ik het meeste van mijn appeltje voor de dorst al geconsumeerd had…
Heb jij ook nog herinnering aan dat schoolspaarsysteem? Heb je er aan mee gedaan?
*Afbeelding via Regiobank.nl