Toen ik nog schooljuf was gaf ik ook wel eens les aan kinderen in de eerste klas (nu groep 3). Die kinderen leerden lezen. Eerst eenvoudige woordjes als ‘boom, roos, vis en vuur’. De leesmethode volgde de seizoenen, de woordjes werden steeds iets moeilijker: ‘herfst, sint, kerst, kerstboom’. En in december ‘winter en sneeuw’. Dat laatste was een heel moeilijk woord, vanwege de ‘eeuw’ in het woord. Dus dat woord moest echt worden ingeprent. Met plaatjes, tekeningen op het schoolbord en – als we geluk hadden – echte sneeuw buiten. Geen betere beleving van het woord ‘sneeuw’ als ingewreven worden met het koude spul of sneeuwballen naar elkaar gooien.
En nu?
Ik denk dat de schoolkinderen nog steeds het woord ‘sneeuw’ leren schrijven en lezen. Maar de beleving zal heel anders zijn. Want: wanneer hebben we dat in Nederland nog? Zo’n lekker dik pak dat blijft liggen. De laatste jaren al niet meer. Soms wat natte sneeuw, heel soms blijft het even liggen. Dan zie je meteen mensen ijverig hun stoep sneeuwvrij maken, een soort reflex denk ik. Ze hebben misschien nog herinneringen aan de onbegaanbare stoepen van vroeger. Ik wacht tegenwoordig altijd even met vegen, meestal is alles een paar uur later alweer gesmolten. Als het zo door blijft gaan met de klimaatverandering, groeien er in Nederland misschien kinderen op die nog nooit sneeuw hebben gezien (tenzij ze op wintersport gaan…).
Herinneringen
In mijn jeugd kon er eind oktober al sneeuw liggen. Een witte kerst kwam best vaak voor. In de kerstvakantie op een sleetje achter de auto worden voortgetrokken. Of tot je heupen wegzakken in opgeschoven bergjes langs de kant van de weg. Sneeuwballengevechten in de straat. Geweldige ervaringen. Later, in de jaren 70, hevige sneeuwstormen. De school waar ik toen werkte ging dicht, omdat de kinderen de school niet konden bereiken. Vastzitten met mijn mini, omdat de wielen zo klein waren. De auto moest worden opgetild.
Een keer was ik ingesneeuwd, de sneeuw lag metershoog tegen het huis. Gelukkig ging de deur naar binnen toe open, anders had ik een heel groot probleem gehad. Mijn auto was verdwenen onder de sneeuw. Toen ik ‘m had uitgespit lag er ook sneeuw onder de motorkap! Niet heel erg, ik woonde buitenaf aan een klein weggetje waar niet werd geschoven. Dus ik kon toch nergens heen. Pas na een week kwam de sneeuwschuiver het buitengebied vrij maken. Aan weerszijden van de weg metershoge muren van sneeuw. Mooie herinneringen, toch wel. Want avontuurlijk was het. Je moest je zien te redden onder barre omstandigheden. Ik heb er geen trauma van overgehouden maar anderen misschien wel.
Heb jij mooie, of minder mooie herinneringen aan sneeuw in Nederland?
Reacties 8
Leuk artikel Marianne, ikzelf kom uit het jaar 1961 en herinner me nog strenge winters met sneeuwbloemen op de enkele beglazing van mijn slaapkamerraam op zolder destijds. Dat ik als kind vanuit onze keuken naar buiten keek, de deur wilde openmaken, maar daartoe niet in staat was. Mijn lieve nanny of een van mijn ouders dan hielp om de achterdeur te openen omdat de sneeuw zich had opgehoopt tot wel dertig of veertig centimeter hoog. Een heerlijk gevoel om dan als kind in de tuin in een bijna oase van sneeuw te ravotten. Natuurlijk werd ik dan eerst goed aangekleed, dikke jas aan, das om en muts op. Sleetje erbij, sneeuwpoppen maken, aan de struiken en takken van de bomen schuddend terwijl ik daar dan onder stond, in afwachting van de sneeuw die naar beneden zou vallen. Het zijn vooral de zestiger jaren die ik me herinner waarbij strenge winters voorkwamen. In mijn herinneringen werd het weer in de zeventiger jaren al een stuk milder en de zomers langzaamaan warmer. Dank je wel voor het plaatsen van deze fijne herinneringen. Het is daarom dat ik na pas juist lid te zijn geworden van dit platform, jouw artikel opviel en ik spontaan deze reactie stuur. Hartelijke groet, Jw
Wat leuk Jan-Willem, jouw reactie. (Was het nog maar vroeger... ). Vriendelijke groet, Marianne
Ik ben van een generatie later zie ik (1978). Maar sneeuw en ijs waren zeker een deel van mijn jeugd. Ik was gek op schaatsen. Dankzij mijn schietgrage vader hebben we nog het nodige bewijsmateriaal van zulke winters. Ik kan me alleen wel herinneren dat het een beetje onvoorspelbaar was, dat we zoiets hadden van 'ik hoop dat we weer kunnen schaatsen dit jaar'. Het staat me wel bij dat zo'n periode dan hooguit twee of drie weken duurde. Ik kan nog steeds genieten van sneeuw als ik het zie vallen, het blijft alleen bijna nooit meer liggen.
In 1963 was ik 15 jaar en de winter van 1963 vond ik geweldig . We moesten op de fiets naar school langs het Amsterdams Rijnkanaal waar de ijsbrekers door heen gingen. Het was en is nog steeds druk met scheepvaart. En koud dat het was op de fiets. goed ingepakt gingen we dan .Maar ik heb het nooit erg gevonden. En sneeuwen dat het deed. Met al die sneeuw duinen.In het dorp hadden we een ijsbaan, dus veel schaatsen. En ook door de polder met al die slootjes hebben we veel geschaatst. Die zogenaamde winters van nu is niks. En het huis was ook niet geisoleerd dus had je het ijs op je deken liggen. Een warme kruik voor je koude voeten.
Ik kwam in 1958 vanuit Indonesië naar Nederland ..... Sneeuw, hagel en ijs was voor mij héél vreemd, vooral de sneeuw die naar beneden dwarrelde keek met grote ogen ernaar en denkende wat is dát raar !! Ik durfde de 1e dagen ook niet naar buiten te gaan..... Later kwam de gewenning , maar de kou tot op de dag van vandaag heb ik nog steeds een hekel aan....ha...ha..haaaa. !962/ 1963 was inderdaad een hele strenge winter geweest, véél ijsvrij gehad omdat de kachels in de scholen het niet deden....héérijk !! In die tijd heb ik leren schaatsen en kreeg ik mijn 1e kunstschaatsen alá Sjoukje Dijkstra, die ik afgelopen jaar 2019 eindelijk hebt weggegooid......
Beste Marianne Ik was laatst met mijn broers herinneringen aan het ophalen over de winters van vroeger. Één winter stond ons allemaal goed voor de geest. Die van '67/68. De sneeuw lag toen zo hoog dat we in onze achtertuin een iglo hebben gebouwd. We konden er zelfs in zitten. We zijn er die hele kerstvakantie zoet mee geweest. We waren zowieso meestal buiten op straat te vinden. Dat kon in onze jeugd nog. Heerlijk overal rondstruinen als we maar om 6 uur thuis waren voor het avondeten.
ik herrinner de kinder jaren [1944 tot heden]als de sneeuw neer kwam ,naar buiten handen omhoog en als er meer kwam sneeuwballen rollen [grote en kleine]en een sneeuwman maken.en dan hiulen als je in huis je handen rond de kachel je handen ontdooien ook natuurlijk de sneeuwbal gevechten.nu al 53jaar in canada en nog tenminste 20cm aan de grond en vanavond en morgen met een winter storm nog weer 20 tot 30cm..in de winter van 1977 met een storm kregen we estm.30 miljoen ton sneeuw van meer Erie [haast de opp.als nederland]bij ons in het dorp de sneeuw gelijk met telefoon draden. zo over de jaren veel sneeuw gezien .maar elk jaar weer een verrassing en mooi. B.D.W laatst had nederland nogaltijd een zeeklimaat [koele zomers en zachte winters]met uitschieters wat veel mensen voor eigen vertier willen en dan ook nog in hun timeslot.
De winter van 1979, en ook die van 1985. Vooral die van 1979 was spannend. Je wist nooit wanneer de vorst definitief afgelopen was, soms was er opeens ijzel en twee sneeuwstormen. En we konden doms schaatsen op straat. Begin mei sneeuwde het nog een paar keer, maar daarna werd het in een keer zomer. In 1985 viel er vaak sneeuw, was het koud, veel gedoe rond een Elfstedentocht. In 1996 was er weer een lange ijzelwinter met veel ijs, maar niet veel sneeuw.