Hoe het Sinterklaasfeest verandert door de jaren heen
Vroeger was Sinterklaas een strenge kindervriend en Zwarte Piet, naast een grappenmaker ook boeman
Ben je goed zoet geweest.Wees dan maar niet bevreesd! Dit ouderwetse Sinterklaas liedje hoor je tegenwoordig niet meer. Toen ik klein was, gedroeg Sint zich als een strenge kindervriend en Zwarte Piet was een man met een zak en een roe dus ook een een boeman. Ze speelden onder één hoedje. Sint en Piet, ik herinner me dat ik ook bang voor ze was. Herken je dat?
Ik had een keer mijn fiets niet binnen gezet en Piet was over mijn fiets gevallen en kwam huilend verhaal halen. Oei, wat was ik onder de indruk en wat deed ik daarna mijn best om ‘lief’ te zijn en het weer goed te maken.
Hebben jullie daar ook herinneringen aan dat er vroeger behoorlijk gedreigd werd met Sint en Piet en dat jij je ‘extra lief’ gedroeg in die tijd?
Mee in de zak
Mijn oom moest bij Sinterklaas komen. Knielen voor de Sint. Ondertussen kreeg hij klapjes met de roe van Piet. Oom Willy was stout geweest. “Mee in de zak Piet, naar Spanje!”
Mijn twee nichtjes begonnen te huilen. Ik was onthutst, dat herinner ik me nog goed. Ken jij dat ook, dat het spel van ‘mee in de zak’ wel eens heel realistisch werd?
Zelf voor Zwarte Piet spelen
Hebben jullie dat ook gedaan? Wij, mijn broertjes en ik waren in ieder geval roetveeg pieten want schmink hadden we niet. Onze gezichten werden, zo goed en zo kwaad als het ging, zwart gemaakt met een kurk waar een vlammetje onder gehouden werd. Onze nekken waren wit. Dat mocht de pret niet drukken. Wij geloofden in onze rol.
Sinterklaas tijd op school
Een fijne tijd. We dansten op het schoolplein. Meerdere kringen met kinderen die tegen elkaar indraaiden en ondertussen zongen we Sinterklaas liedjes.
Toen ik later juf was, eind jaren 70, in Utrecht, maakten we altijd Sinterklaasboekjes met kleurplaten, liedjes, puzzeltjes en spelletjes. Die boekjes moesten we nog stencilen. Wat een werk. Ik weet nog dat ik het altijd een erg leuke, en ook een drukke periode vond. Sinterklaas was intussen een echte kindervriend geworden. Je ging niet meer mee in de zak en Piet was alleen nog maar grappig en zette de boel op stelten.
De etalages in de Sinterklaas tijd
De stad veranderde in de weken voor Sinterklaas en je keek je ogen uit. Prachtige etalages. Vooral V&D en de Bijenkorf maar ook banketbakkerijen waren winkels waar je voor omliep om al het moois te bekijken. Door alle tumult van de afgelopen jaren zie je nog maar weinig Sinterklaas etalages. Kerst verdringt de Sinterklaas periode.
Heerlijk avondje
Mijn moeder speelde de liedjes op de piano en wij zongen mee. Mijn hart ging tekeer. Gebons op de ramen. Een zwarte handschoen strooide pepernoten en daar waren ze dan…
De cadeaus. Gelukkig! Toch wel lief genoeg geweest kennelijk!
Door: SchoolBANK redacteur Helga Walter
Reacties 8
Zwarte piet was familie of buren die zich zwart maakte met de kooltjes uit de asla die smorgens geleegd en opnieuw opgestookt werd . En savonds gaf die zwartepiet je dan een kus op je wang .met gevolg dat ikzelf en het buurmeisje allebei zwart waren en piet een paar witte vegen op zn wangen . Maar bang waren we niet . We waren eerder bang voor de schoorsteenveger die in de herfst langs kwam en dan boe riep door de schoorsteen . Naar de 2e schoorsteen meneer die in de kamer stond bij de schoorsteen .waar de kachel was verplaatst. En de kolenboer die zwarter was dan zwartepiet met een juttezak over zn schouders zo de kolen op zn schouder naar de kolenhok bracht . Sinterklaas vonden we enger dan die lieve zwarte piet . En in Duitsland bij familie van mn oom kwam ook de Sint met een zwarte Duivel en een heks . Dat vonden ik en mn broertje en neef maar niks . Wilde nooit meer naar de familie van mn tante in Duitsland met sinterklaasfeest . Ook al zei ze dat die duivel net als zwarte piet .ook snoepjes gaf .
Ik ging bij de nonnen naar de kleuterschool . En alle nieuwe kinderen van n jaar of 4 a 5 werden door de non mee genomen naar het kolenhok dat als we stout waren werden we daar opgesloten . En zou zwartepiet en Sinterklaas je meenemen naar Spanje . Durfde niet meer naar de kleuter school . En mijn moeder is tekeer gegaan en plaatste me op de openbare kleuterschool .waar ik 3x een geweldig Sint Nicolaas feest vierde met hele lieve zwarte pieten met witte oren . En mijn moeder bijna verade dat sint Nicolaas niet meer onder de levende was . En zwarte piet witte oren had omdat hij zich met kooltjes zwart maakte . Omdat hij stout was geweest en spijt had .En zich zwart maakte daar hij op de duivel wilde lijken . Daar begreep ik niets van . Maar wel toen we in Duitsland een paar jaar later bij fam. waren waar de duivel zwart was .
Hoi, fantastisch die sint en zwarte Piet, maar nu geen discussie daarover. IK vond het als kind geweldig en mysterieus. Maar de waarheid bleek anders, toch hee, leuk ook weer later met mijn kinderen, echt dolle pret hoor. Aart
Geweldig kinderfeest, met nog een zwarte Piet, zelfs dat is weg. Toch een leuk feest , ook weer met mijn kinderen. IK vond het als kind best mysterieus en spannend, maar de cadeaus vergoeden alles, toch ?
Nou, de tekst bij een zognaamde V&D etalage klopt helemaal niet, het is nl. een foto van de bekende Bimbo Box, waar de aapjes bewogen op muziek als je er een muntje in gooide. Dus géén etalage, maar de apenkast. Stond o.m bij V&D, dat wel.
Dat boek! Dat was eng, want wat stond erin? Wat weet Sinterklaas allemaal? Hij weet alles! M’n nieuwe broek gescheurd, m’n fietsband lek... simpele dingetjes, maar O zo eng als dat boek openging. ‘Eens even kijken of jij wel een beetje lief bent geweest dit jaar’ pffff zweet breekt uit... wat heb ik gedaan?! Gelukkig viel het allemaal mee en kreeg ik toch nog cadeautjes, omdat ik best wel lief was en het goed op school gedaan heb het afgelopen jaar. Er werd ook niet echt gedreigd, maar vermeld, dat Sinterklaas alles ziet! Ook had de Sint wat pieten vooruit gestuurd om verslag uit te brengen over de kindertjes. Piet zou je anders met de roe een veeg op je billen geven of je ging gewoon mee in de zak! Waarnaartoe heb ik me nog nooit afgevraagd. Hij nam je mee! Dat was het!...... De goede Sint, die hele grote overweldigende vreemde man, die mij heel erg goed kende. Doodeng! En de man deed niks verkeerds. Jammer is, dat tegenwoordig, vele mama’s echt ‘dreigen’ door te zeggen... ‘je denkt toch niet dat je wat van Sinterklaas krijgt he!! Voor jou geen cadeaus dit jaar!!’ Het galmt door de supermarkten. Dit gaat tegenwoordig meestal op een nare toon en de pruillipjes van de kindjes bewegen ongecontroleerd en het huilen staat ze naderbij als het lachen. Het zijn veelal loze dreigementen, waar een kindje later best weleens last van zou kunnen hebben. De mentaliteit van sommige ouders is wat dat betreft naar een laag niveau gezakt, want Sint en Piet zijn vrijwel hetzelfde gebleven, zoniet, aardiger geworden. Lieve papa’s en mama’s, het word tijd, dat de Sint eens bij gaat houden, wat jullie je kindjes aandoen, door van een leuk feest, een feest te maken met een naar randje. Het zal de minderheid zijn, maar de goede man komt ieder jaar weer met een zak vol cadeautjes. Ik bid voor de kindjes die echt geen cadeautje krijgen, omdat ze een keer hun bordje niet hebben leeggegeten. Niet leuk om te melden, maar het is helaas de waarheid. Grote feesten zijn inmiddels schaars en de gezelligheid is in vele huiskamers niet meer te vinden. Hier heb je je cadeautjes, uitpakken, vooral nog niet mee spelen en naar bed! Morgen weer een gewone dag..... Bij ons thuis was het een groot en gezellig gebeuren. Dankbaar, dat ik dat heb mee mogen maken
Op de lagere school vond ik Sinterklaas nooit leuk. Je wist maar nooit wat er in dat dikke boek van hem stond. Mijn vader dreigde regelmatig dat ze me thuis weg zouden doen en dat ik dan nooit meer terug naar huis zou kunnen komen. Dus ik vermoedde dat Sint ook wel zou weten wat voor een mislukt rotkind ik was. Waar haar vader nooit tevreden over was. Voor je het wist kon Sint dat uit dat dikke boek voorlezen en dan zou iedereen op school horen wat een kutkind ik was. De weg naar Spanje in zo'n juten zak leek me niet te doen. Die jute zakken hadden we thuis ook en het leek me maar een krappe bedoening in zo'n ding.
Thuis was het vroeger wél gezellig met Sinterklaas. Mijn moeder maakte het altijd heel gezellig en onze oma was er altijd bij. De buren brachten ook cadeautjes al wisten wij kinderen toen nog niet dat het van de buren kwam. Dan werd er op de ramen gebonsd en lagen er cadeautjes bij de voordeur. Altijd met gedichtjes erbij.