Als het vroeger ging vriezen, en naar mijn inschatting van heden was dat veel vaker dan tegenwoordig, droomde je ervan om vanuit Rotterdam naar Gouda te schaatsen om goudse pijpen op je rug te laten vastzetten en daar dan weer mee naar huis te schaatsen. Wij hadden, als leerlingen van de 6e klas van de Jacob Marisschool in Hillegersberg, het plan opgevat om op een gedenkwaardige zaterdag met 4 vriendjes naar Gouda te schaatsen om het pijpenplan uit te voeren. Mijn ouders vonden het aanvankelijk niet zo’n geweldig idee maar na enig aandringen mocht ik toch mee.
Het Zwarte Plasje
Tegenover ons huis in Hillegersberg was een zwembad: ‘Het Zwarte Plasje’. Als het gevroren had werd daar door de hele buurt driftig geschaatst. Dat was dus ons startpunt voor de “Goudareis”. Samen met Hans, Fred en Karel bonden we de doorlopers onder en gingen op weg. We hadden ons goed voorbereid. Via de Rotte naar Zevenhuizen en Nieuwerkerk aan de IJssel en dan via Moordrecht naar Gouda. Moeilijk was het niet. Heel veel mensen uit Rotterdam maakten die tocht dus je reed als het ware in de file naar Gouda. Het was wel ver. Onderweg kon er met enige regelmaat gestopt worden bij ene koek en zopie voor de nodige versnaperingen. Chocolademelk en polkabrokken. Natuurlijk zat er ook genoeg in het kleine rugzakje wat ik van m’n moeder had meegekregen.
Monstertocht
Eenmaal in Gouda aangekomen (naar mijn idee na een aantal uren schaatsen) vonden we de weg al gauw naar een van de standjes aan de kant waar stroopwafels en goudse pijpen verkocht werden. Het laatste beetje zakgeld werd besteed en bij het kraampje van de pijpen werd de hoofdprijs, een lange goudse pijp, op je rug vastgenaaid. Na een ruime rustpauze werd de terugweg aanvaard. Maar dat was makkelijker gezegd dan gedaan. Onder iedere brug moest je diep door de knieën om dat juweeltje op je rug te beschermen tegen breuk of beschadiging. Vooral bij Nieuwerkerk aan de IJssel, waar we even stopten bij een kraampje voor een speelgoedzaak, was het uiterst moeilijk om onder de brug door te komen. Op de knieën dus! Na uren schaatsen kwamen we terug bij het bevroren zwembad en werd aan een ieder die het maar wilde zien de trofee getoond. Ik weet nog dat ik, zo trots als een pauw, naar ons huis in de Oude Raadhuislaan liep. Ik bukte me om m’n schaatsschoenen los te maken en.. de goudse pijp op m’n rug klapte naar voren en brak!! Urenlang heb ik vol verdriet in huis gezeten met de brokstukken van m’n trofee uit Gouda. Mijn vader heeft nog wel pogingen gedaan om de brokstukken te lijmen. Maar altijd als ik tegenwoordig naar Gouda rij, moet ik denken aan dit enorme Goudse debacle.
Reacties 4
Voor mij was het schaatsen naar Vlaardingen [ Vlaardingse moppen] een eerste schaatservaring met een lange tocht. Ik had nog geen twee weken schaatsen [met van die mooie koningskleur-bandjes] toen ik met een broer van me in februari 1954 vanuit Abtswoude naar Vlaardingen schaatste. Je kon toen nog tot aan de dorps/stadskern schaatsen. De rijksweg richting Naaldwijk/Westerlee was er nog niet. Mijn leertjes waren zo ongeveer doorgesleten toen ik terug was. Later ben ik een aantal keren met mijn kinderen [eerst nog voorttrekken op de slee] naar Vlaardingen geschaatst. Vanaf de 'spoorbrug' in Den Hoorn. Soms was er maar een smal pad voor beide richtingen beschikbaar omdat er ook nog boten door de Vlaardingse Vaart hadden gevaren [schotsen zijn niet beschaatsbaar] In de latere jaren heb ik [ vanaf 1961 met een broer die in Leiden studeerde en mij het woord 'klunen' leerde] bij Leiden Molen/Merentochten gereden en bij Zevenhuizen op de Rottemeren rondjes van 10 km tot 90 km als verste afstand. Mijn kinderen zijn - na 1980 -ook wel meegereden , waarbij het stempelen zeer tot de verbeelding sprak ! In de jaren '85, '86 en '87 waren er drie strenge winters achter elkaar. Eindelijk weer een elfstedentocht ! Behalve op de Rottemeren heb ik toen ook met mijn oudste zoon een Merentocht gereden [ start in Hoogmade] Toen we een stukje niet door konden schaatsen en moesten 'kruipen' over een landweggetje of wat langer lopen over klaargelegde tapijten zei hij 'lekker pap, klunen!' terwijl ik dacht 'ik schaats liever verder die 100 meter'. Aan het einde van de 70 km lange tocht kwamen we via de Kaag weer bij de Zijl in Leiden en ..... daar werden kluunwedstrijden gehouden ! Het was een inmiddels wel ingeburgerd woord na de elfstedentocht. Een jaar later zijn mijn zoon en ik we weer richting Hoogmade gegaan, want het was weer een strenge winter. Omdat er geen 80 en 90 km tochten waren hebben we 100 km gereden . Zo ver had ik het nog niet gebracht, maar ja ... je moest wat. Mijn oudste zoon zat toen nog in groep 8 van de basisschool ! We hebben het gered. Later nog as en toe over de Leidse Meren , de Vlaardingse Vaart en de Delftse Hout. Het hele gezin is inmiddels schaatsminded . Bij een elfstedentocht wil ik perse de start in beeld zien en niet de herhaling een paar uur later. Het schaatsen is inmiddels voor mij een gepasseerd station; ik ga niet wekelijks naar De Uithof om 'in balans te blijven' en dat moet je als je 78 bent wel doen. Een valhelm voor bij het schaatsen heb ik dan ook nog niet aangeschaft.
1963 de strenge winter, IJsselmeer bevroren met de auto van Enkhuzen naar Harlingen en in heg midden, op het ijs tanken bij een Shell pompje. Samen, met mij vader, ik was 9 jaar toen, deden wij een schaatstocht van Durgerdam richting Enkhuizen, en heb het nog nooit, en ik kan goed tegen de kou, zo koud gehad als toen. Dacht dat het rond de 55km was en dat op een openvlakte tegen oosterwind in. Toen en ook in andere jaren vele tochten gereden door Waterland. Eeeet ook nog wel, dat we met vrienden op de schaats over de door ijssel bedekte wegen naar school gingen. Praktijk wijst anders, maar in mijn gevoel was schaatsen er elke winter op de sloten Cor Mewe
vroeger als kind waren alle winters streng.we waren er als de kippen bij om te schaatsen.[vaak op z.g.n. landijs] ook vaak toertochten ja voor mij staat de winter 1963 nog vers in het geheugen. die winter schaatsten we van 15 nov 1962 tot 15maart 1963.de elfstedentocht gemist [afgeraden door mijn vader ] een dag later de elfmerentocht onder barre omstandigheden -10c en een zware oosterstorm in de wedstrijd meegedaan en met 5min voorsprong gewonnen.tot nu de laatste elfmeren wedstrijd ik ben tot nu de laatste winner en de jongste was net 18 jaar. wat grote ijs toers betreft is ,zal vaak dat enorme deel nemers de dood doener zijn . de volgende deelnemers aan een eifsteden en elfmeren tocht schat men op 20000.wat ijs dikte moet dan wel hebben.misschien in deze moderne tijd kunnen ze de warme golfstroom tussen engeland en nederland winters stoppen ,dan bevriest alles wat water is in holland .L.O.L.
cor meve, even een opklaring met de auto over het ijselmeer : ik geloof dat er footje is gemaakt, de route ging van stavoren naar enhuizen op 26 februari .[niet naar harlingen] harlingenhaven is aan de andere kant van de afsluitdijk aan de waddenzee. groeten henk