SchoolBANK redacteur Arjan herinnert zich hoe hij als kind in 1965 twintig jaar bevrijding vierde. En vertelt een spannend oorlogsverhaal dat hij van zijn vader hoorde.
20 Jaar bevrijd
Op 5 mei 1965 was ik 6 jaar. We vierden die dag dat Nederland 20 jaar geleden was bevrijd. Ik was oud genoeg om te beseffen wat bevrijding inhield en wat de oorlog had betekend. Als herinnering aan die tijd stonden in mijn dorp langs de IJssel nog een aantal bunkers, iets dat ik griezelig interessant vond. Om de speciale gelegenheid te vieren was er een optocht georganiseerd. De fanfares (we hadden er twee) liepen door het dorp en alle kinderen mochten met versierde fietsen aansluiten. Na afloop kregen we een tegeltje met opschrift: “1945 – 1965, 5 MEI” met het wapen van het dorp. 20 jaar bevrijd, dat is als kind een eeuwigheid. Als volwassene besef je dat twintig jaar niet eens zo veel is. En de Tweede Wereldoorlog is nog steeds niet ver weg. Pas vorig jaar vertelde mijn vader mij onderstaand verhaal van 78 jaar geleden.
De inval
In mei 1944 was mijn vader 6 jaar. Zijn broer Hans was echter al oud genoeg om te kunnen worden opgeroepen voor de Arbeitseinsatz dus die moest op zijn tellen passen. Op een ochtend gebeurde het onvermijdelijke. Terwijl iedereen nog lag te slapen werd er luid op de deur gebonsd en aangebeld: “Aufmachen!” De hele straat was door Duitse militairen afgezet en ook in de achtertuinen stonden soldaten met geweer in de aanslag op de schuurtjes. Als een haas verstopte Hans zich in de geheime bergplaats onder de zoldertrap. Mijn oma deed de deur open, een soldaat kwam binnen en begon het huis te doorzoeken. Eerst beneden en toen hij daar niets vond sjokte hij de trap op om de bovenverdieping te inspecteren. Ook daar werd alles ondersteboven gekeerd al hoewel de soldaat er niet echt veel zin in leek te hebben. Maar toen trok hij een la open die vol zat met herensokken en reageerde hij als door een adder gebeten. Het werd stil. De soldaat keek mijn oma aan, mijn oma keek de soldaat aan en mijn vader keek toe. Het werd nog stiller, het leek wel een eeuwigheid te duren. Plotseling smeet de soldaat de la dicht en denderde de trap af. Zijn geweer dat hij over zijn schouder had hangen deed de kalk van de muur spatten. “Hier auch nichts!” hoorde mijn vader hem roepen. De oorlog zou helaas nog een jaar duren maar broer Hans was nu al bevrijd.
Reacties 5
Ja joh, geluk gehad dat het zo afliep met je oom. Wij kregen in onze jeugd elke dag de oorlog van mijn vader te horen. Hij heeft de de verwoestende Russenoorlog(6 april tot 20 mei 1945 meegemaakt als jochie. Net als alle Texelaars. Nu pas zie ik in dat pa gewoon een enorm oorlogstrauma had, maar als kind vond je het spannende verhalen en soms liet pa het(in onze ogen enorme)gat zien dat een granaat in zijn buik had geslagen. Dat vonden we toch wel bijzonder dat hij dat had overleefd.
Bram (1959)geboren te Rheden daarna opgegroeid in Velp en woon nu in Ede.Ik heb toevallig het tegeltje vorig jaar uit de oude verhuisdoos gehaald.Staat nu in een kastje in de woonkamer.
Irka Potsdammer Anstadt 19 Mei 2022 16.38 Een klein verhaal van redacteur Arjan over de broer van zijn vader, maar oh... wat spannend. Dat scheelde maar een haar. Als de soldaat verder had willen doordenken zou het verhaal hoogstwaarschijnlijk heel anders geëindigd zijn.
Dat tegeltje heb ik ook nog! En het is nog helemaal gaaf. Pas nu realiseer ik me dat het wapen van de Gemeente Rheden er op staat. De angst voor de oorlog zat er bij ons thuis nog goed in. Mijn beide ouders hadden in Amsterdam de hongerwinter meegemaakt. In de verdiepte kast onder de trap stond nog jarenlang een enorm blik noodbiscuit.
Ik heb ook hetzelfde tegeltje. Toen ik het kreeg, woonde ik in Dieren.